Không thể cáo
buộc Việt Nam không quan tâm việc mua bán người
Nguyễn Văn
Phòng, chống
mua bán người là nhiệm vụ chính trị thường xuyên và lâu dài của Đảng, Nhà nước
và của cả hệ thống chính trị. Kể từ khi Chương trình phòng, chống mua bán người
giai đoạn 2021-2025 và định hướng đến năm 2030 được ban hành vào tháng 02/2021,
các bộ, ngành, địa phương đã nghiêm túc, tích cực triển khai các nhiệm vụ, giải
pháp trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình. Thế nhưng, cũng có ý kiến cho
rằng, chúng ta không quan tâm việc này, thực tế không phải như họ quy kết.
Họ cho rằng: “Tệ
nạn buôn người lao động Việt Nam đã diễn ra từ hàng chục năm về trước, dù các tổ
chức nhân quyền thế giới cực lực lên án nhưng vẫn không được phía Việt Nam quan
tâm”. Nên mới đây, Việt Nam bị phía Hoa Kỳ đưa vào “danh sách hạng 3”, “một xếp
hạng vi phạm nạn buôn người tệ hại nhất”. Chính vì thế, ngày 18/7/2022, Việt
Nam vội vàng mở cuộc họp gồm Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Công an, Bộ
Quốc phòng và Bộ Ngoại giao đã ký quy chế phối hợp tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ
nạn nhân buôn người”[1].
Thực tế, Đảng,
Nhà nước, cả hệ thống chính trị nước ta luôn quan tâm đến nạn buôn người. Vì thế,
trong thời gian qua, nước ta đã ban hành hệ thống các văn bản chính sách, pháp
luật liên quan đến phòng, chống mua bán người. Đó là, Nghị định số 20/2021/NĐ-CP,
ngày 15/3/2021 của Chính phủ quy định trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ
xã hội quy định nạn nhân bị mua bán là đối tượng cần bảo vệ khẩn cấp thuộc diện
nhận chăm sóc, nuôi dưỡng tạm thời tại cộng đồng và Thông tư số 02/2021/TT-BLĐTBXH,
ngày 24/6/2021 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hướng dẫn một
số điều của Nghị định số 20/2021/NĐ-CP, ngày 15/3/2021, mức hỗ trợ dành cho nạn
nhân đã được điều chỉnh nhằm hỗ trợ và tạo mọi điều kiện tốt hơn đáp ứng nhu cầu
của nạn nhân phù hợp với tình hình thực tiễn. Bộ Công an ban hành Thông tư
43/2021/TT-BCA, ngày 22/4/2021 quy định trách nhiệm của lực lượng công an nhân
dân trong việc thực hiện một số trình tự, thủ tục tố tụng hình sự thân thiện
trong quá trình tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị
khởi tố, điều tra vụ án xâm hại người dưới 18 tuổi.
Về ngăn chặn
mua bán người trong lĩnh vực việc làm và đưa người lao động Việt Nam đi làm việc
ở nước ngoài theo hợp đồng, cùng với việc ban hành Luật Người Việt Nam đi làm
việc ở nước ngoài theo hợp đồng năm 2020 (Luật số 69), một loạt văn bản hướng dẫn
thi hành đã được ban hành. Nghị định số 112/NĐ-CP, ngày 10/12/2021 của Chính phủ
quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật số 69, quy định doanh
nghiệp dịch vụ bị thu hồi Giấy phép nếu lợi dụng hoạt động đưa người lao động đi
làm việc ở nước ngoài để mua bán người, bóc lột, cưỡng bức lao động. Các hành
vi lợi dụng hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài để
bóc lột, cưỡng bức lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự sẽ
bị xử phạt nghiêm theo quy định tại Nghị định 12/2022/NĐ-CP, ngày 17/01/2022 của
Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm
xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Thông tư
số 21/2021/TT-BLĐTBXH, ngày 15/12/2021 của Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội cũng
đã quy định cụ thể mức trần tiền dịch vụ thu từ người lao động đối với một số
ngành, nghề, công việc cụ thể nhằm nghiêm cấm việc doanh nghiệp thu phí của người
lao động trái quy định, trong đó một số ngành nghề tại từng thị trường không được
phép thu tiền dịch vụ.
Ngoài ra, còn
có một số văn bản quan trọng khác, như: Nghị quyết số 28/NQ-CP, ngày 03/3/2021
của Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn
2021-2030; Chương trình “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo
trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025” (Quyết định số 830/QĐ-TTg, ngày
01/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ); Chương trình phòng ngừa, giảm thiểu lao động
trẻ em giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 (Quyết định số 782/QĐ-TTg,
ngày 27/5/2021 của Thủ tướng Chính phủ).
Đồng thời, Việt
Nam đang xây dựng hồ sơ gia nhập Nghị định thư về chống đưa người di cư trái
phép bằng đường bộ, đường biển và đường hàng không, bổ sung Công ước của Liên hợp
quốc về chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia năm 2000. Đây là một nỗ lực nhằm
ngăn chặn nguy cơ mua bán người thông qua các hoạt động tội phạm đưa người di cư
trái phép (dù hai loại hình tội phạm này là khác nhau).
Đặc biệt, ngày
18/7/2022, hướng tới Ngày Thế giới và Toàn dân phòng chống mua bán người
(30/7), các Bộ: Lao động – Thương binh và Xã hội, Quốc phòng, Công an, Ngoại
giao đã ký Quy chế phối hợp trong công tác tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân
bị mua bán. Việc ban hành Quy chế đã truyền đi thông điệp mạnh mẽ về cam kết của
Việt Nam trong việc nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người
Vì thế, Việt
Nam đã hạn chế được nạn buôn bán người. Gần đây nhất (cuối tháng 6 đầu tháng
7/2022), Bộ Ngoại giao đã phối hợp với Bộ Quốc phòng giải cứu, nhanh chóng đưa
về nước an toàn 07 công dân bị mua bán sang Campuchia nhằm cưỡng bức lao động,
kịp thời phục vụ công tác xử lý đối tượng cũng như góp phần giải quyết triệt để
tình trạng này.
Như vậy, nạn
buôn bán người là vấn đề phức tạp, mặc dù Việt Nam đã nỗ lực, xong vấn đề này
chưa được chấm dứt. Nhưng không vì thế mà thiếu khách quan cho rằng, Việt Nam
không quan tâm đến nạn buôn bán người./.
[1] –
Bài: “Cẩm nang dành cho công nhân Việt Nam đi xuất khẩu lao
động (phần 1)” trên trang Việt Nam Thời Báo, ngày 26/7/2022.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét