.5.21 PGS.TS Trần Đắc Phu
nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn
cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho rằng trong công tác phòng, chống dịch
COVID-19 không có đợt dịch nào giống nhau. Đặc biệt, đợt dịch này vào đúng thời
điểm nghỉ lễ, trong khi từ ca F0 chỉ điểm ở Hà Nam lại có tốc độ lây lan nhanh
trong thời gian rất ngắn, hiện lây ra thêm 3 tỉnh, thành khác chỉ qua đường
tiếp xúc, F1 thành F0, F2 thành F0…
PGS.TS Trần Đắc Phu nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế)
PGS.TS Trần Đắc Phu
nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn
cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho rằng trong công tác phòng, chống dịch
COVID-19 là không có đợt dịch nào giống nhau.
Phải điều tra thật kỹ nguồn lây ca chỉ điểm ở Hà Nam
PGS.TS Trần Đắc Phu cho
hay, đối với ca bệnh chỉ điểm ở Hà Nam, mặc dù tỉnh Hà Nam và những địa phương
liên quan đã nhanh chóng triển khai các giải pháp phòng chống dịch, đã thần tốc
truy vết, tuy nhiên do hiện chưa xác định được nguồn lây của ca bệnh chỉ điểm
mà có một số giả thiết về nguồn lây của ca bệnh này:
- Bệnh nhân lây nhiễm
trong khu cách ly, sau đó về nhà mới phát bệnh. Vừa rồi, Việt Nam cũng đã ghi
nhận một số trường hợp lây nhiễm trong khu cách ly như tại Yên Bái, …
- Bệnh nhân có thể nhiễm
bệnh từ nước ngoài nhưng thời gian ủ bệnh có thể 14 ngày hoặc dài hơn nên thời
điểm lấy mẫu xét nghiệm lần 3 nếu vào ngày thứ 12-13 không phát hiện ra dương
tính.
Dù trên thực tế vẫn có
những ca bệnh COVID-19 ủ bệnh trên 14 ngày nhưng rất ít. Nên quy định cách ly
tập trung đủ 14 ngày với xét nghiệm 3 lần âm tính sau đó tiếp tục về nhà giám
sát, hạn chế tiếp xúc thêm 14 ngày như Bộ Y tế quy định hiện là chặt chẽ.
- Trong quá trình di
chuyển trên các phương tiện hoặc gặp gỡ người khác nên lây nhiễm từ cộng đồng
nhưng chưa xác định được.
PGS.TS Trần Đắc Phu đánh
giá, phải phân tích kỹ, điều tra thật kĩ để xác định nguyên nhân nhiễm bệnh của
ca bệnh này vì dương tính sau khi hết thời hạn cách ly 14 và đã qua 3 lần xét
nghiệm đều âm tính
“Phải điều tra kỹ nếu
nguyên nhân mang mầm bệnh, nếu từ khi trong khu cách ly thì sẽ kiểm soát được
nhanh vì đã kiểm soát được trường hợp F1, quản lý được F2; nếu lây ở cộng đồng
thì phức tạp hơn (vì chưa rõ nguồn lây ở đâu, trên xe khách hay chính tại địa
phương) nên sẽ khó truy vết được hết các trường hợp F1 và F2.”- PGS.TS Trần Đắc
Phu nhấn mạnh.
Quyết liệt nhanh chóng
hơn nữa truy vết hết các F0, F1, F2
PGS.TS Trần Đắc Phu cho
hay, phải thống nhất một quan điểm trong công tác phòng, chống dịch là không có
đợt dịch nào giống nhau, đặc biệt, đợt dịch này vào đúng thời điểm nghỉ lễ,
trong khi từ ca F0 chỉ điểm ở Hà Nam lại có tốc độ lây lan nhanh trong thời
gian rất ngắn, hiện lây ra thêm 3 tỉnh, thành khác chỉ qua đường tiếp xúc, F1
thành F0, F2 thành F0…
“Dịch trên thế giới phức
tạp đã rõ nhưng chúng ta cần lưu ý chính ở các nước Đông Nam Á. Đơn cử như Lào,
Campuchia, Thái Lan, Malaysia, Philippine đang rất căng thẳng và tôi lo ngại
một chu kỳ bùng phát ở Đông Nam Á. Đặc biệt là những nước đang nóng lòng dỡ bỏ
các giải pháp tập trung đông người và miễn dịch cộng đồng chưa cao”- Việt Nam
hiện đã ghi nhận chủng lây lan nhanh là chủng ở Anh, chủng ở Nam Phi, chủng Ấn
Độ. Do đó, PGS.TS Trần Đắc Phu không loại trừ ổ dịch xuất hiện tại nước ta lần
này liên quan đến chủng lây lay lan nhanh. Trong đó, Hà Nam cũng có thể liên
quan đến chủng này.
Tại Hà Nội, nguy cơ rất
cao vì liên quan đến dịp nghỉ lễ, nhiều người trở lại Thủ đô.
Điểm nữa là trong cộng
đồng không dấy lên chu kỳ sốt ho nhưng chúng ta cần chú ý là không lơ là, vì
tốc độ lây lan của chủng mới này rất khủng khiếp.
“Do đó, các địa phương
phải quyết liệt nhanh chóng hơn nữa truy vết hết các F0, F1, F2. Khó mấy cũng
phải làm, việc này rất quan trọng vì phải chạy nhanh, chạy đua với dịch. Nếu
không nhanh để lây lan nhanh thì từ 1 ca ra rất nhiều ca bệnh”- PGS.TS Trần Đắc
Phu cho hay.
PGS.TS Trần Đắc Phu lưu ý
công tác xét nghiệm trên diện rộng trên toàn địa bàn thôn, xã – nơi ở, nơi qua
lại của ca F0, xét nghiệm trên diện rộng một cách có chỉ định.
"Cùng đó, các địa
phương phải rà soát lại các khu cách ly. Bài học lây nhiễm trong khu cách ly
của Yên Bái gần đây nhất chính là bài học của các địa phương khác trong vấn đề
cách ly. Nếu lơ là, không tuân thủ mọi quy trình đã hướng dẫn thì có thể dịch
bệnh sẽ lây lan ngay trong chính khu cách ly”- PGS.TS Trần Đắc Phu khuyến cáo.
Bài học lễ hội sông Hằng-
Ấn Độ vẫn đang “nóng”
Trong dịp nghỉ lễ
30/4-1/5 này, dù Ban Bí thư, Thủ tướng đã có chỉ đạo yêu cầu tuân thủ phòng
chống dịch, thực hiện nghiêm 5K, tuy nhiên tại một số địa phương điển hình như
tại 1 bãi biển tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu trong ngày 30/4 đã có khoảng hơn 70.000
người vui chơi, tắm biển chen chúc; rồi bãi biển Sầm Sơn- Thanh Hoá người cũng
chen nhau.
Chuyên gia Trần Đắc Phu
cho hay điều này vô cùng nguy hiểm cho phòng chống dịch hiện nay. “Nếu trong
đám đông đó có người nhiễm sẽ dẫn đến lây nhiễm với số ca trong cộng đồng rất
lớn và rất khó truy vết nhanh. Thậm chí nhiều người không có triệu chứng, ẩn nấp
trong cộng đồng, khó phát hiện ra, dẫn đến công tác phòng chống dịch bệnh sẽ
thêm khó khăn”- PGS.TS Trần Đắc Phu bày tỏ lo ngại.
Do đó, chuyên gia Trần
Đắc Phu khuyến cáo, trong điều kiện bình hình mới như hiện nay, ý thức người
dân cần nâng cao hơn. Càng chỗ đông người càng cần tuân thủ các biện pháp phòng
chống dịch, đặc biệt là tuân thủ 5K…
Về phía chính quyền, cũng
cần phát loa thông tin hoặc phân công nhân lực nhắc nhở để người dân tuân thủ
quy định về phòng chống dịch; xử phạt nghiêm những người vi phạm.
“Bài học lễ hội sông Hằng
của Ấn Độ khiến dịch bệnh bùng phát và lây lan nhanh chóng vẫn còn nguyên giá
trị. Do đó, trong tình hình hiện nay cả người dân và chính quyền địa phương
càng cần phải nâng cao tinh thần phòng chống dịch”- Chuyên gia Trần Đắc Phu
nhấn mạnh.
